Η Αριστοτελική Θεωρία περί Μεικτού Σπαρτιατικού Πολιτεύματος και Πατρίου Αθηναϊκής Πολιτείας
(EL)
Aristotle's Theory on the Mixed Spartan Regime and the Athenian Father-State
(EN)
Krikona, Eleni
Στο πλαίσιο της θεωρίας περί «μέσης» Πολιτείας, η οποία προτείνει την ανάδειξη μιας ιδανικά «μεικτής» Πολιτείας (με το συγκερασμό ολιγαρχικών-δημοκρατικών στοιχείων), ο Αριστοτέλης μετατοπίζει τα κριτήρια για το χαρακτηρισμό της φύσης ενός πολιτεύματος από αυτά που καθορίζουν την πολιτική ιδιότητα σε μία πόλη (κριτήρια ένταξης στο πολιτικό σώμα και τις αρχές της πόλεως) στην φύση των πολιτειακών οργάνων και την εξισορρόπηση των πολιτικών εξουσιών των ετερογενών μερών μιας πόλης. Με αυτό τον τρόπο επινοούνται δύο νέοι τύποι «μεικτής» Δημοκρατίας, οι οποίοι παρουσιάζονται εν πολλοίς να συγκλίνουν: η πάτριος αθηναϊκή πολιτεία (Δράκων, Σόλων, Κλεισθένης) και η σύγχρονη του Αριστοτέλη σπαρτιατική. Έτσι, παραποιείται η πραγματική φύση τόσο των προγονικών πολιτευμάτων των Αθηναίων (ολιγαρχία Δράκοντα, τιμοκρατία Σόλωνα, ισονομία Κλεισθένη), όσο και το σύγχρονο σπαρτιατικό πολίτευμα (ένα αμιγώς ολιγαρχικό πολίτευμα). Η θεωρία της «μεικτής», «μετριοπαθούς» Πολιτείας του Αριστοτέλη καθιστούσε εφικτή την εν δυνάμει πολιτειακή αλλαγή στην Αθήνα, η οποία κρινόταν ενδεδειγμένη ιδίως από τους θεωρητικούς της πολιτικής επιστήμης του 4ου αι. π.Χ., εξαιτίας της ήττας των Αθηνών από τους Σπαρτιάτες στον Πελοποννησιακό πόλεμο, μέσω της αντικατάστασης της Δημοκρατίας (ενός θεωρητικά «ακραίου» πολιτεύματος) με μια «μεικτή» δημοκρατία, η οποία εντούτοις δεν διέφερε ουσιαστικά από μία «μετριοπαθή» ολιγαρχία.
(EL)
Aristotle shifts the criteria for characterizing the nature of a regime from those that determine the political status of a city (criteria for inclusion in the political body and city authorities) into the nature of the institutions and the balancing of the political powers of the heterogeneous parts of a city. This leads to two new types of "mixed" Democracy, which are widely presented to converge, and, as I will claim in this paper, are not essentially different from moderate oligarchy.
(EN)
