Εξουσία και πολιτική εκκλησιολογία στη δυτικοευρωπαϊκή μεσαιωνική πολιτειολογική σκέψη
(EL)
Power and political ecclesiology according to the western medieval constitutional thought
(EN)
Γκότσης, Γεώργιος Ν.
Στόχος αυτής της μελέτης είναι η ερμηνεία και διασάφηση της μεσαιωνικής σύλληψης της εξουσίας σε σχέση προς τις ευρύτερες χρονικές, πνευματικές και οντολογικές δομές του ανθρώπινου πράττειν. Αφετηρία αποτελεί η υπόθεση ότι τα ειδικότερα θεσμικά και πολιτικά δόγματα του μεσαιωνικού παπικού status εδράζονται σε μία θεμελιώδη αρχή πολιτικής εκκλησιολογίας, η ανακατασκευή της οποίας μπορεί να διενεργηθεί μέσω της διερμήνευσης ενός εκτεταμένου πραγματολογικού υλικού. Ακολουθώντας την κατεύθυνση μιας κριτικής ανασύστασης του εγκόσμιου και εκκλησιαστικού ορίζοντα τον μεσαιωνικού πολιτικού στοχασμού, η ερμηνευτική απόπειρα υποβάλλει σε λεπτομερή μελέτη τις κύριες πτυχές ενός κανονιστικού πολιτειολογικού υποδείγματος, Προβαίνει περαιτέρω στη συνεκτίμηση παραμέτρων όπως οι θεωρίες περί διακυβέρνησης, η σχέση πολιτικών και νομικών επιχειρημάτων, η συμβολή του ρωμαϊκού δικαίου και οι εφαρμογές τον στο πεδίο της πολιτικής οργάνωσης, η φύση της θρησκευτικής αυθεντίας και τα ζητήματα νομιμοποίησης. Προεξέχουσα έμφαση αποδίδεται στις ιδέες εκείνες που ευνόησαν την ανάδυση του μοντέρνου κράτους και επέτρεψαν τη διαμόρφωση μιας εναλλακτικής προσέγγισης με όρους συμβολαίου, συγκατάθεσης και κοινού οφέλους. Η ιστορική και βαθμιαία απαξίωση των παπικών αξιώσεων εγκυρότητας και ισχύος, όπως και η συνηγο- ρία υπέρ μιας βολονταριστικής δόμησης των πολιτικών υποκειμένων, μπορούν να θεωρηθούν ως αναγκαίες συνθήκες εισόδου στην εκκοσμικευμένη κοσμοεικόνα του αναγεννησιακού ανθρωποκεντρισμού.
(EL)
This article aims to interpret the medieval conception of power in relation to the temporal, spiritual and ontological structures of human action. It starts from the assumption that the political and institutional doctrines of medieval papacy presuppose the elaboration of a principle of political ecclesiology which can be elucidated via the interpretation of various medieval texts and treatises. Beginning from a critical reconstruction of both the secular and the ecclesiastic horizon of medieval political reasoning, this study subjects to detailed examination the medieval ethical and normative constitutional model with its major aspects: the theory of government, the relations of po liticai and juridical arguments, the contribution of roman law and its applications to the domain of political organisation, the nature of religious authority and the problem of legitimacy. Predominant emphasis is given upon those ideas that prepared the emergence of the modem state and facilitated the formation of an alternative approach in terms of covenant, consent and utility. The demonstration of the historical pervasiveness of such ideas in high and later medieval thought, the consequent rejection of papal claims to universal validity and the affirmation of a voluntarist interaction of the political subjects, can be considered as the essential conditions for the entry into the secular entire world-view of the Renaissance
(EN)
