Empirische befunde über die athenische demokratie und entsprechende aussagen bei Aristoteles-Ein ideologiekritischer Vergleich
Stepina , Clemence
H κατακλείδα της αριστοτελικής έννοιας του πολίτη έχει ως έξης: σε προέκταση όλων των ιστορικών και κοινωνικο-οικονομικών παραμέτρων της πολιτικής ζωής στην Αθήνα του 4ου π.Χ. αιώνα, «το» ανθρώπινο δεν περιγράφεται ως ελεύθερο από κάθε βιοτική μέριμνα, και αφιερώνει εαυτόν στην πολιτική δραστηριότητα, σκοπός της οποίας είναι να το ευφράνει δια μέσου της σχόλης. Εντούτοις, μονάχα λίγοι πολίτες μπορούν να χαρούν τον έσχατο και υψηλότερο σκοπό της ανθρώπινης ύπαρξης: να ζει κανείς την ζωή της σχόλης προς χάριν της σχολής της ίδιας, η οποία, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, είναι συνώνυμη με την ακολούθηση του φιλοσοφικού βίου. Προκειμένου να είναι ο πολίτης ικανός να επιδιώκει πολιτικούς και φιλοσοφικούς στόχους, πρέπει όχι μόνο να είναι απαλλαγμένος από κάθε σωματικό κόπο (Ποίησις), αλλά επίσης να διαχωρίζει και να κρατά αυστηρές αποστάσεις από τους υπόλοιπους, οι οποίοι, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, μπορεί - στην καλύτερη περίπτωση - να χαρακτηριστούν ως «παραγωγική παρακαταθήκη ζωής» ή «ζωντανά εργαλεία». Στο μέτρο που αυτός ο διαχωρισμός οφείλει να πραγματώνεται στο πλαίσιο του πολιτικού βίου, δεν μπορεί να εφαρμοστεί από μόνος του. Διαφυλάσσεται από τον καλλιτέχνη, καθότι ο τελευταίος είναι ο αντιπρόσωπος του υψηλοτέρου επιπέδου της ποίησης και εκτελεστής της Αισθητικής δικαίωσης, εκείνης της θεμελιώδους δραστηριότητας, της οποίας το δικαίωμα στην ύπαρξη εξαρτάται εν τέλει από αυτές τις ίδιες προσπάθειες.