Η χρήση της ανοιχτής τηλεφωνικής γραμμής ψυχολογικής υποστήριξης και οι κοινωνικές διαστάσεις της
Ματαλλιωτάκη, Κρυστάλλη K.
Χουσαλάς, Κωνσταντίνος
Στο σημερινό δύσκολο κόσμο που ζούμε, η βοήθεια που μπορεί να προσφέρει η ανοιχτή γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης μπορεί να αποτελέσει ένα ελπιδοφόρο μήνυμα για την επικοινωνία η οποία περνά κρίση. Η βοήθεια αυτή είναι ζωτικής σημασίας όσο αναφορά τη βελτίωση των ανθρώπινων σχέσεων και αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για τη λειτουργία της κοινωνίας.
Σκοπός αυτών των γραμμών είναι να αποτελέσουν το επικοινωνιακό όχημα ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη και σε ανθρώπους που μπορούν να βοηθήσουν, ουτοσώστε να δημιουργηθούν πιο ποιοτικότερες και ομαλότερες συνθήκες ζωής και διαβίωσης για όλους. Σαν αντικειμενικούς στόχους θα λέγαμε ότι έχουν την ψυχολογική, νομική, οικονομική και ιατρική βοήθεια που προσφέρουν στις επιμέρους κοινωνικές ομάδες που απευθύνονται η κάθε μια από αυτές. Οι ομάδες αυτές αποτελούν το κοινό των γραμμών αυτών και είναι κυρίως γυναίκες, παιδιά, οικονομικοί μετανάστες, φτωχοί και άνθρωποί με ιατρικά και ψυχολογικά προβλήματα. Για το λόγο αυτό οι γραμμές είναι οικονομικά βατές και προσβάσιμες και για τα χαμηλότερα οικονομικά στρωματά χωρίς να υπάρχουν κερδοσκοπικά οφέλη.
Ξεκινώντας την έρευνα, η γνώση μας γι αυτή τη γραμμή καθώς και για το ρόλο της ήταν σαφώς περιορισμένα. Στην πορεία της βρήκαμε πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία που απέδειξαν την πολύτιμη συνεισφορά που παρέχει σε διάφορα κοινωνικά προβλήματα τα οποία μας περιβάλουν. Η στροφή προς τη γραμμή αυτή καθώς και στις υπηρεσίες που προσφέρει δείχνουν την ανάγκη και την αδυναμία που αντιμετωπίζει σήμερα ο άνθρωπος στην επίλυση των προβλημάτων του. Το γεγονός έγινε αντιληπτό κατά τη διάρκεια της έρευνάς μας και δικαιολογεί απόλυτα την αναγκαιότητα που δείχνει ο κόσμος για την εγκατάσταση και λειτουργία της γραμμής συμβουλευτικής υποστήριξης σε όσο το δυνατόν περισσότερα μέρη.
Με στόχο να γίνει μια διεξοδική και ολοκληρωμένη έρευνα πάνω στο φαινόμενο θεωρήσαμε σκόπιμο να επικεντρώσουμε την προσοχή μας όχι μόνο στα αποτελέσματα της έρευνας μας, αλλά και στο γενικότερο θεωρητικό και πρακτικό πλαίσιο που υπάρχει γύρω απ΄αυτό. Για το σκοπό αυτό η έρευνα – εργασία χωρίστηκε σε τέσσερα κεφάλαια όπου επιχειρούμε να αναλύσουμε με λεπτομέρειες τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα της γραμμής υποστήριξης. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια ιστορική αναδρομή της γραμμής καθώς επίσης και μια περιγραφή των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, αναλύοντας ταυτόχρονα τις μορφές των κέντρων και τα προγράμματα που παρουσιάζουν το κάθε ένα. Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται μία εκτενή αναφορά για τη σημασία που παίζει η γραμμή συμβουλευτικής, ψυχολογικής υποστήριξης στον κοινωνικό ιστό. Στο τρίτο κεφάλαιο αναλύεται το πρόβλημα της κοινωνικής, ψυχολογικής υποστήριξης καθώς και η επιστημονική του έρευνα. Τέλος στο τέταρτο κεφάλαιο γίνεται ανάλυση των αποτελεσμάτων έρευνας που πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ερωτηματολογίου. Η ανάλυση των κεφαλαίων, που παρουσιάζεται παρακάτω εμφανίζει μεγάλο ενδιαφέρον καθώς υπάρχουν κάποια σημεία που προβληματίζουν, ώστε να τραβήξουν την προσοχή του αναγνώστη. Το γεγονός αυτό καθιστά ακόμα πιο σημαντική την προσφορά της γραμμής ψυχολογικής βοήθειας. Δείχνει να αποτελεί μια σημαντική προσφορά στη σωρεία των προβλημάτων που μαστίζουν την κοινωνία μας.
Ολοκληρώνοντας την αναφορά γύρω από το αντικείμενο της έρευνας θα θέλαμε να τονίσουμε δύο από τις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε κατά τη συγκέντρωση και δόμηση του υλικού που χρησιμοποιήθηκε. Πρώτον, εντοπίστηκε μεγάλη άγνοια στο κοινό γύρω από το θέμα, γεγονός που μας δυσκόλεψε κατά τη συμπλήρωση των ερωτηματολογίων. Δεύτερον, υπήρξε ελλιπές πληροφοριακό υλικό λόγω της περιορισμένης δραστηριότητας που αναπτύσσουν τα κέντρα μέχρι στιγμής στη χώρα μας. Στην προσπάθεια επίλυσης αυτών των προβλημάτων τα οποία θεωρούμε πρωταρχικά για την περαιτέρω ανάπτυξη της γραμμής, ελπίζουμε να πετύχαμε τους στόχους μας. Να ενημερώσει, να προβληματίσει, να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει το κοινό προς τη χρήση της γραμμής αυτής.