Ελλάδα - Τουρκία: άμυνα, οικονομία, εξωτερική πολιτική.
Σύγχρονες ελληνοτουρκικές συγκρούσεις και προσεγγίσεις
Ντινολάζος, Θεόδωρος
Σε αυτήν την εργασίας αναδεικνύονται δύο σχολές σκέψης όπως: ότι ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης της τουρκικής απειλής είναι η εξισορρόπηση δυνάμεων και ότι ο ενδεδειγμένος τρόπος επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών είναι ο διάλογος, έτσι θα γίνουν κατανοητές στον αναγνώστη, οι προοπτικές που διανοίγονται με την υιοθέτηση καθεμίας από τις δύο αυτές σχολές. Τα όρια για την επιλογή από τον αναγνώστη κάποιας από τις δύο σχολές μοιάζουν δυσδιάκριτα καθώς τα επιχειρήματα και των δύο είναι ικανά να πείσουν και τους πιο δύσπιστους. Παρόλα αυτά με την ανάγνωση της εργασίας ο αναγνώστης θα είναι σε θέση να ξεχωρίσει τις δύο αυτές σχολές σκέψης και επίσης θα είναι σε θέση να κατανοήσει τα στενά περιθώρια άσκησης αποτελεσματικής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής από τις εκάστοτε κυβερνήσεις.
Στο πρώτο κεφάλαιο, γίνεται μία μικρή ιστορική αναδρομή και παρουσιάζονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν μεταξύ τους οι δύο χώρες. Επίσης αναφέρονται οι ενέργειες εκείνες της Τουρκίας μετά το 1974 οι οποίες την καθιστούν την σημαντικότερη απειλή για την Ελλάδα. Η μελέτη του πρώτου κεφαλαίου είναι σημαντική καθώς μέσα από αυτό αναδεικνύονται οι ανησυχίες και οι φοβίες των υποστηρικτών της ρεαλιστικής σχολής σκέψης. Αυτό γίνεται μέσα από την τεκμηρίωση του γεγονότος ότι η Τουρκία αποτελεί την σημαντικότερη και την πιο επικίνδυνη απειλή για την ελληνική εδαφική ακεραιότητα, το οποίο είναι το κύριο επιχείρημα και η βάση οποιασδήποτε ανάλυσης των υποστηρικτών της συγκεκριμένης σχολής σκέψης. Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την ανάγνωση του πρώτου κεφαλαίου είναι ότι οι ελληνοτουρκικές διαφορές είναι τόσο σημαντικές που μπορούν ανά πάσα στιγμή να προκαλέσουν ένα "θερμό" επεισόδιο με απρόβλεπτες συνέπειες μεταξύ των δύο χωρών. Το γεγονός αυτό ενισχύει τις απόψεις εκείνων οι οποίοι υποστηρίζουν ότι ο μόνος δρόμος καλής και ισότιμης γειτονίας με την Τουρκία είναι η εξισορρόπηση δυνάμεων και προκαλεί πιέσεις στις εκάστοτε ηγεσίες για υψηλές αμυντικές δαπάνες.
Στο δεύτερο κεφάλαιο, παρουσιάζεται η συνεχιζόμενη αύξηση ισχύος της Τουρκίας και στην συνέχεια επιχειρείται να αποδειχθεί η αλληλεξάρτηση μεταξύ της άμυνας και της οικονομίας. Με την παρουσίαση των στοιχείων του δευτέρου κεφαλαίου αναδεικνύονται οι προεκτάσεις των σκέψεων των υποστηρικτών της ρεαλιστικής σχολής σκέψης καθώς αποδεικνύεται ότι οι παραινέσεις τους για υψηλά επίπεδα αμυντικών δαπανών βρίσκουν ανταπόκριση στην ελληνική αμυντική και οικονομική πολιτική από το 1974 και μετά. Από τα στοιχεία όμως του κεφαλαίου αυτού προκύπτει ότι οι αιτιάσεις της δεύτερης σχολής σκέψης που είναι υπέρ του κατευνασμού των σχέσεων με την Τουρκία δεν είναι καθόλου παράλογες, καθώς φαίνεται από τα στοιχεία αυτά ότι οι αμυντικές δαπάνες της Ελλάδας είναι διπλάσιες ή και τριπλάσιες από τις δαπάνες των άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι συγκρίσιμες μόνο με τις δαπάνες χωρών όπως οι ΗΠΑ και το Ισραήλ. Με τα στοιχεία που μας προσφέρει το δεύτερο κεφάλαιο, γίνεται φανερό ότι η συνεχιζόμενη ένταση και τα επεισόδια μεταξύ των δύο χωρών από το 1974 μέχρι το 1999 υποχρεώνουν τις ελληνικές κυβερνήσεις σε υψηλά επίπεδα αμυντικών δαπανών.
Τέλος, στο τρίτο κεφάλαιο, γίνεται μία απόπειρα σκιαγράφησης της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής από το 1996 και μετά όπου την εξουσία της χώρας ανέλαβε ο κ. Σημίτης. Με την προσπάθεια αυτή γίνεται μια απόπειρα να κατανοήσουμε τα δεδομένα και τις συνθήκες μέσα από τις οποίες χαράχτηκε η νέα εξωτερική πολιτική της Ελλάδας και να προσεγγίσουμε τους λόγους οι οποίοι υπαγόρευσαν την στροφή αυτή. Η μελέτη του κεφαλαίου αυτού, είναι κρίσιμο σημείο στην κατανόηση της εργασίας, καθώς η προσπάθεια που γίνεται είναι να ταυτιστεί η αλλαγή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και η υιοθέτηση της δεύτερης σχολής σκέψης, του κατευνασμού και της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, επί πρωθυπουργίας του κ. Σημίτη με τα οικονομικά δεδομένα της περιόδου 1996-2003. Επιχειρείται δηλαδή να γίνει η σύνδεση της αναγκαιότητας της Ελλάδας για μείωση των αμυντικών δαπανών της με την αλλαγή της εξωτερικής της πολιτικής έναντι της Τουρκίας. Η μελέτη και η κατανόηση του τρίτου κεφαλαίου αποδεικνύει την στενή αλληλεξάρτηση μεταξύ οικονομίας, άμυνας και εξωτερικής πολιτικής, καθώς δείχνει ότι τα οικονομικά δεδομένα μπορούν να αποτελέσουν το κίνητρο για την αλλαγή εκ βάθρων της εξωτερικής και της αμυντικής πολιτικής μιας χώρας.
