Η κοινωνική οικονομία περιλαμβάνει κυρίως του συνεταιρισμούς, τα διάφορα αλληλοβοηθητικά - αλληλασφαλιστικά ταμεία, τις ενώσεις-συλλόγους και, παραδοσιακά, τα ιδρύματα. Οι νομικές αυτές μορφές χαρακτηρίζονται από τυπική, τουλάχιστον, (άμεσο) δημοκρατική διακυβέρνηση και έχουν ως κύριο στόχο την ικανοποίηση του κοινωνικού σκοπού, που καθορίζεται από τα μέλη ή τους εταίρους. Στην ουσία, αυτοί προσανατολίζονται και την καθορίζουν στην ικανοποίηση ενός συλλογικού συμφέροντος, το οποίο μπορεί να συναντά το γενικό συμφέρον αλλά όχι πάντα και υποχρεωτικά. Αυτά τα στοιχεία διαφοροποιούν, λίγο ή πολύ, ριζικά και σε επίπεδο αρχών, τουλάχιστον, τις διάφορες μορφές κοινωνικής οικονομίας από τις κεφαλαιουχικές εταιρίες, οπού η εξουσία κατέχεται από τους μετόχους και η παραγωγή των αγαθών και υπηρεσιών είναι απλώς ένα μέσο για την αύξηση των κερδών από το κεφάλαιο που έχει επενδυθεί. Από αυτή την άποψη μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι ούτε τα ιδρύματα, ως σύνολο περιουσιακών στοιχείων (ενεργητικού) που παραχωρείται (για κοινωνικό σκοπό βέβαια), ανήκουν στην κοινωνική οικονομία. Επιπλέον, σε αυτά δεν ισχύει η «διπλή ιδιότητα» (δηλαδή μέλη ταυτόχρονα οικονομικά επωφελούμενα και συμμετέχοντα στις αποφάσεις), εκτός και αν δημιουργούνται από φορείς κοινωνικής οικονομίας. Τέλος θα πρέπει να σημειώσουμε ότι με αυτό τον ορισμό και αυτά τα χαρακτηριστικά ταυτίζεται και ο όρος αλληλέγγυα οικονομία -με έντονη όμως την πολιτική διάσταση- που συναντάται σε χώρες της Λατινικής Αμερικής (π.χ. Βραζιλία κ.α) και ο οποίος δεν πρέπει να ταυτίζεται με τον συνήθως χρησιμοποιούμενο αλλού ίδιο όρο.
