Μελετήθηκε η βιοποικιλότητα της εδαφόβιας πανίδας αρθροπόδων σε 24 ελαιώνες, οι οποίοι βρίσκονται σε οκτώ διαφορετικές τοποθεσίες στην περιοχή της Μεσσαράς, Κρήτη, και καλύπτουν τις κύριες αγροοικολογικές ζώνες της ελαιοπαραγωγής, πεδινή και λοφώδη. Οι μετρήσεις της εδαφόβιας πανίδας περιλάμβαναν πέντε εβδομαδιαίες δειγματοληψίες σε κάθε εποχή του έτους, με χρήση παγίδων παρεμβολής εδάφους (pitfall traps). Επίσης, ορίστηκαν ομάδες λειτουργικής πανίδας, που αφορούν την βιολογική καταπολέμηση των εχθρών της ελιάς και την ανακύκλωση των θρεπτικών συστατικών του αγροοικοσυστήματος των ελαιώνων. Έγινε σύγκριση μεταξύ των διαφορετικών αγροοικολογικών ζωνών, όσον αφορά την αφθονία και την ποικιλότητα των εδαφόβιων αρθροπόδων και των λειτουργικών τους ομάδων. Στις ταξινομικές ομάδες με μεγάλη αφθονία απαντώνται τα Coleoptera (39.52%), η οικογένεια Formicidae (27.3%), τα Araneae (8.77%) και τα Collembola (5.32%). Η λοφώδης αγροοικολογική ζώνη παρουσίασε υψηλότερη ολική ποικιλότητα αρθροπόδων, ωστόσο χαμηλότερη αφθονία, λόγω της παρουσίας της οικογένειας Tenebrionidae. Ο πλούτος των ταξινομικών ομάδων δεν διέφερε μεταξύ των αγροοικολογικών ζωνών. Η ολική λειτουργική πανίδα αντιπροσώπευσε ένα μεγάλο ποσοστό της ολικής βιοποικιλότητας (76.7%) ενώ παρουσίασε μια τάση υψηλότερης σχετικής αφθονίας στους λοφώδεις ελαιώνες, με εποχικές στατιστικά σημαντικές διαφορές. Ο δείκτης βιοποικιλότητας Shannon υπέδειξε υψηλότερη βιοποικιλότητα στους λοφώδεις ελαιώνες, με στατιστικά σημαντικές διαφορές την άνοιξη. Γενικά, η λιγότερο εντατική ελαιοπαραγωγή των λοφωδών ελαιώνων φάνηκε να ευνοεί την βιοποικιλότητα της εδαφόβιας πανίδας αρθροπόδων.
(EL)
Soil arthropod biodiversity was monitored in 24 olive orchards located in eight different sites in Messara, Crete, covering the two main agroecological zones of olive oil production, hilly and plain. Monitoring was done weekly for five weeks per season, from autumn 2011 to summer 2012, using pitfall traps. Subgroups of functional taxa were defined with respect to services of biological pest control and of nutrient cycling. Comparison of the different agroecological zones in terms of abundance and diversity of soil arthropods and functional subgroups was performed. Coleoptera (39.52%), Formicidae (27.3%), Araneae (8.77%) and Collembola (5.32%) were the most abundant taxa found in the olive orchards. Hilly orchards presented higher total arthropod diversity, but lower abundance due to family Tenebrionidae. Arthropod richness did not differ between agroecological zones. Functional arthropods were a major part of total abundance (76.7%) and presented a trend of higher catches abundance in the hilly orchards arthropods with seasonally statistically significant differences. Shannon Index of Diversity showed higher arthropod diversity in the hilly orchards, being significantly higher in spring. The less intensive olive production in hilly areas appeared to favour soil arthropod diversity.
(EN)
