Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η αποτύπωση της εικόνας των ελληνικών διδακτηρίων μέσα από θεσμικά κείμενα. Το τελευταίο τέταρτο του 19ου αι. παρατηρείται έντονα ένα επιστημονικό και νομοθετικό ενδιαφέρον για τη βελτίωση των συνθηκών της σχολικής φοίτησης στην ελληνική επικράτεια, γεγονός που πρόβαλε σταδιακά και την ανάγκη θεσμοθέτησης της σχολικής υγιεινής. Το πεδίο αυτό, έστω και καθυστερημένα για την ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα, σηματοδοτεί τη μετάβαση σε ένα πλαίσιο αναγκαίων θεσμικών διενεργειών, συμπληρωματικών των νέων οικονομικών μετασχηματισμών και κοινωνικο-πολιτισμικών αλλαγών που «πυροδοτούνται» από τη δεκαετία του 1870 και μετά. Διαφαίνεται ότι η συμπόρευση της παιδαγωγικής και ιατρικής επιστήμης, αλλά και λόγοι κοινωνικής ισορροπίας, καθιστούν πλέον επιτακτική την ανάγκη εποπτείας της υγείας των μαθητών αλλά και του σχολικού περιβάλλοντος. Άμεσα συνυφασμένο αναδύεται το θέμα των διδακτηρίων και της ποιοτικής τους καταλληλότητας, ως κεντρικός άξονας γύρω από τον οποίο περιελίσσονται δυσλειτουργικά στοιχεία, αντιβαίνοντα τον σκοπό της εκπαίδευσης. Τα ευρήματα της έρευνας, μέσω της ποιοτικής ανίχνευσης θεσμικών τεκμηρίων, βεβαιώνουν και επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες του εκπαιδευτικού κόσμου για την υποβαθμισμένη σχολική υγιεινή, τις ελλείψεις, και την εν γένει αθλιότητα των διδακτηρίων στα τέλη του 19ου αιώνα.
(EL)
The purpose of this paper is to capture the image of Greek schools buildings through institutional texts. The last quarter of the 19th c. there is a strong scientific and legislative interest in improving the conditions of schooling in Greece, a fact that has gradually highlighted the need to institutionalize school hygiene. This field, although belated for the Greek educational reality, marks the transition to a framework of necessary institutional activities, complementary to the new economic transformations and socio-cultural changes that are "triggered" from the 1870s onwards. It seems that the coexistence of pedagogical and medical science, but also reasons of social balance, make it imperative the need to monitor the health of students and the school environment. The issue of doctorates and their quality suitability emerges directly intertwined, as a central axis around which dysfunctional elements are wrapped, contrary to the purpose of education. The findings of the research, through the qualitative detection of institutional evidence, confirm and confirm the concerns of the educational world about the deteriorating school hygiene, the shortages, and the general misery of the schools buildings at the end of the 19th century.
(EN)