Ο σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας θα είναι να μελετηθεί η δομή, ο αριθμός των δυνάμεων, οι περιοχές δραστηριοποίησης, ο επιχειρησιακός σχεδιασμός και ο ευρύτερος ρόλος που έχουν οι δυνάμεις ακτοφυλακής των κρατών μελών της Ε.Ε. και κυρίως της Ελλάδος, της Ιταλίας, της Ισπανίας αλλά και της Τουρκίας, ως τρίτης χώρας με καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης στην περιοχή της Μεσογείου, ως προς την προστασία όχι μόνο της κρατικής τους κυριαρχίας αλλά και των κοινών Ευρωπαϊκών Συνόρων. Ο σκοπός αυτός αναλύεται στους ακόλουθους επιμέρους στόχους:
α) σύντομη αναφορά στην ευρύτερη έννοια της θαλάσσιας ασφάλειας και προσπάθεια διασύνδεσης αυτής με το φαινόμενο της παράνομης μετανάστευσης που αποτελεί μέρος αυτής,
β) παρουσίαση και κριτική ανασκόπηση του προσφυγικού και του μεταναστευτικού ζητήματος μέσα από την ανάλυση του φαινομένου και την αποσαφήνιση εννοιών όπως ο πρόσφυγας ή ο μετανάστης παρουσιάζοντας συγχρόνως και το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο,
γ) ανάλυση της Ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής μέσα από την παρουσίαση της σχετικής νομοθεσίας, των πολιτικών πρωτοβουλιών και των δράσεων που έχουν αναληφθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσα και από την απεικόνιση σχετικών αριθμητικών και στατιστικών στοιχείων των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών καθώς και των υπάρχουσες τάσεων των μεταναστευτικών ροών προς την Ε.Ε, δ) παρουσίαση των δυνάμεων ακτοφυλακής ανά τον κόσμο καθώς επίσης της δομής και των επιχειρησιακών δράσεων συγκεκριμένων δυνάμεων ακτοφυλακής της Ε.Ε. όπως η Ισπανία και η Ιταλία αλλά και της Τουρκικής Ακτοφυλακής αναφορικά με την αντιμετώπιση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ρευμάτων,
ε) παρουσίαση του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, της ποινικής αρμοδιότητας που αυτό έχει καθώς και σχετικά στατιστικά στοιχεία των τελευταίων χρόνων σχετικά με το φαινόμενο της παράνομης μετανάστευσης κυρίως προς τα Νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και του καθοριστικού ρόλου που έχει αναλάβει το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή για την αντιμετώπιση του,
στ)καθορισμός των στρατηγικών προτεραιοτήτων που θα πρέπει να τεθούν από το Σώμα και υποβολή προτάσεων για την εκπλήρωση αυτών των προτεραιοτήτων, μέσα από την υιοθέτηση μίας ρεαλιστικής στρατηγικής, η οποία θα λαμβάνει υπόψη της, τους διαθέσιμους πόρους και μέσα του Σώματος και θα θέτει ένα σαφές πλάνο επίτευξης αυτών των στόχων, καθορίζοντας συγχρόνως και τους τρόπους με τους οποίους θα επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι.
Απώτερος σκοπός όλων των ανωτέρω είναι να μελετηθεί πώς θα μπορέσει να αυξηθεί το επίπεδο ασφάλειας των πολιτών της Ε.Ε. και να εξασφαλιστούν υψηλά πρότυπα διαχείρισης των ευρωπαϊκών συνόρων.
