The purpose of this thesis is to highlight the relationship between the concepts of migration, security and strategy. It aspires to highlight the way in which this relationship affects and shapes states' policies (internal and external) as well as interstate relations. Through the extensive analysis of these concepts, their main components are presented at the level of the European Union, through the European treaties, but also in the case of Greece. In the chapters included, security challenges created by the migration phenomenon are reflected, such as terrorism and the rise of far-right ideology at a social and political level, as well as the way in which states use migration as a tool with the ultimate goal of achieving specific economic, political and other objectives. Completing the analysis, the thesis is led to the presentation of a timeline of Euro-Turkish relations, up to the joint statement of the two sides regarding migration (EU-Turkey Statement), focusing the analysis on the attitude maintained by Turkey towards Europe and Greece, enlisting migration as a means of exerting pressure. In the last chapter of the thesis, a series of conclusions are presented regarding the instrumentalization of refugees both inside and outside the European Union, while at the same time an attempt is made to highlight the fragile situation of migration in Greece as well as future challenges that may appear, taking into account the transitional period our country is going through.
Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να αναδειχθεί η σχέση μεταξύ των εννοιών της μετανάστευσης, της ασφάλειας και της στρατηγικής. Φιλοδοξεί να αναδείξει τον τρόπο με τον οποίο η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τις πολιτικές των κρατών (εσωτερικές και εξωτερικές) αλλά και τις διακρατικές σχέσεις. Μέσω της εκτενούς ανάλυσης των εννοιών αυτών, παρουσιάζονται οι βασικές συνιστώσες τους σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω των ευρωπαϊκών συνθηκών, αλλά και στην περίπτωση της Ελλάδας. Στις ενότητες που περιλαμβάνονται αποτυπώνονται οι προκλήσεις που γεννά για την ασφάλεια το μεταναστευτικό φαινόμενο, όπως είναι η τρομοκρατία και η άνοδος της ακροδεξιάς ιδεολογίας σε κοινωνικό αλλά και πολιτικό επίπεδο, καθώς επίσης και τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη εργαλειοποιούν το μεταναστευτικό με απώτερο σκοπό την επίτευξη συγκεκριμένων οικονομικών, πολιτικών και λοιπών επιδιώξεων. Ολοκληρώνοντας την ανάλυση, η εργασία οδηγείται στην παρουσίαση ενός χρονοδιαγράμματος των Ευρω-τουρκικών σχέσεων μέχρι και την κοινή δήλωση των δύο πλευρών αναφορικά με το μεταναστευτικό (EU-Turkey Statement), επικεντρώνοντας την ανάλυση στην στάση που διατηρεί η Τουρκία απέναντι σε Ευρώπη και Ελλάδα, επιστρατεύοντας το μεταναστευτικό ως μέσο άσκησης πίεσης. Στο τελευταίο κεφάλαιο της εργασίας παρουσιάζονται μια σειρά συμπερασμάτων αναφορικά με την εργαλειοποίηση του προσφυγικού τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ παράλληλα πραγματοποιείται μια προσπάθεια ανάδειξης της εύθραυστης κατάστασης που εμφανίζει το μεταναστευτικό στην Ελλάδα καθώς και μελλοντικών προκλήσεων που πιθανώς κάνουν την εμφάνισή τους, λαμβάνοντας υπόψιν την μεταβατική περίοδο που διανύει η χώρα μας.