Σε αυτήν την εργασία μελετήθηκε η πανίδα του εδάφους με παγίδες παρεμβολής (pitffal traps) και συγκρίνονται τα αποτελέσματα από έξι ελαιώνες σε τρία χωριά της Μεσαράς (Πέρι, Πετροκεφάλι, Κουσές), σε άλλους τρεις ελαιώνες της Κρήτης σε Βασιλιές, Σκαλάνι, και Αγρόκτημα ΤΕΙ (όλοι πέριξ της πόλης του Ηρακλείου) και σε δύο ελαιώνες άλλων νησιών, ενός από την Κω και ενός από την Κύπρο. Συνολικά συνελήφθησαν 35 taxa, από τα οποία τα 21 ανήκουν στα έντομα και τα 6 στα αραχνίδια. Στις βιοκοινότητες κυριαρχεί το ζεύγος των ομάδων Κολεόπτερα και Μυρμήγκια (οικ. Formicidae) στους οκτώ από τους ένδεκα συνολικά ελαιώνες. Στους 10 από τους ένδεκα οι δύο αυτές ομάδες καταλαμβάνουν από 61-62% έως 91- 92%. Άλλες σημαντικές ομάδες αποτελούν τα Δίπτερα, τα Υμενόπτερα, τα Κολλέμβολα, τα Φαλάγγια, οι Αράχνες, τα Ακάρεα και τα Ισόποδα. Αν προσθέσουμε τα ποσοστά αυτών των επτά ομάδων στις δύο πρώτες, συνολικά οι εννέα ομάδες αρθροπόδων καλύπτουν από 88 έως 99%. Οι τιμές βιοποικιλότητας κυμαίνονται (σύμφωνα με το δείκτη Shannon) από λίγο άνω της μονάδας (1,02) έως άνω του 2 (2,24). Χαμηλότερες βιοποικιλότητες εμφανίζουν οι δύο ελαιώνες εκτός Κρήτης, μαζί με τον ελαιώνα του Σκαλανίου. Ομαδοποιήσαμε τους ελαιώνες της Μεσαράς ως μία ομάδα, τους ελαιώνες της υπόλοιπης Κρήτης ως δεύτερη και τους ελαιώνες των άλλων νησιών ως τρίτη. Σύμφωνα με την ANOVA οι διαφορές είναι στατιστικά σημαντικές σε επίπεδο 95% και οι ελαιώνες της Μεσαράς εμφανίζουν στατιστικά σημαντικά μεγαλύτερη βιοποικιλότητα από τους ελαιώνες των άλλων νησιών (Κύπρου, Κω), σύμφωνα και με τους τέσσερις post hoc δείκτες που χρησιμοποιήσαμε (Tukey, Duncan, Scheffe, LSD). Σε ότι αφορά ομοιότητες βιοκοινοτήτων, ορισμένοι από τους ελαιώνες της Μεσαράς εμφανίζουν μεταξύ τους τις μεγαλύτερες (σύμφωνα με το δείκτη Jaccard). Υψηλή ομοιότητα εμφανίζει και ο ελαιώνας του Σκαλανίου με αυτόν της Κύπρου, αμφότεροι συμβατικοί. Μεταξύ των 15 υψηλοτέρων τιμών ομοιότητας (0,9 και άνω), οι 14 αφορούν ζεύγη ελαιώνων της Μεσαράς. Οι τέσσερις στις πέντε χαμηλότερες τιμές (0,48-0,56) αφορούν ζεύγη ελαιώνων από διαφορετικά νησιά. Υπάρχουν ζωικές ομάδες που εμφανίζονται σε στατιστικά σημαντικά μεγαλύτερα ποσοστά σε ελαιώνες ορισμένων περιοχών, ωστόσο χρειάζεται περαιτέρω μελέτη για την επιβεβαίωση αυτής της ένδειξης. Μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι ελαιώνες σε ότι αφορά τόσο στη δομή, όσο και στη βιοποικιλότητά τους, είναι από τα αγροοικοσυστήματα τα λιγότερο επηρεαζόμενα από τις καλλιεργητικές διεργασίες, όπως προκύπτει από την σχεδόν πλήρη ταύτιση των κύριων ομάδων και από τις τιμές του δείκτη ομοιότητας μεταξύ συμβατικών και βιολογικών καλλιεργειών.
(EL)
In this work the structure of soil arthropods’ biocoenosis was compared among 11 olive orchards from six localities of Crete (three of the localities from Messara’s valley, including two olive orchards each one, plus three localities near to Herakleion city) and other two ones each from the island of Kos and Cyprus. Pitfall traps were used and totally 35 taxa were captured. The order Coleoptera and the family Formicidae were the two main taxa at the 8 of the 11 olive orchards. Statistically significant differences in biodiversity were recorded among the orchards separating them in three groups, the first group included Messara’s olive orchards, the second the olive orchards of the rest of the Crete and the third group the olive groves of the other two islands. Messara’s group had higher biodiversity than the third group. By studying the similarities of biological communities, some pairs of Messara’s olive groves, have the highest ones. Among the 15 highest values, the 14 belonged to pairs between Messara’s olive orchards. Generally, biocoenosis in all 11 olive orchards of the three different islands follows a similar pattern, despite of differences in cultural practices and changes of climatic factors from a year to another.
(EN)
