Στην παρούσα εργασία, μελετήθηκαν η παρουσία και οι συγκεντρώσεις ορισμένων σπάνιων στοιχείων όπως το ζιρκόνιο (Zr), το νιόβιο (Nb), το λανθάνιο (La), το σέριο (Ce) και το χάφνιο (Hf) σε διαφορετικά κλάσματα (ολικό, μη μαγνητικο και μαγνητικό) δειγμάτων σκόνης δρόμων από την πόλη της Θεσσαλονίκης. Οι μέσες συγκεντρώσεις των Zr, Nb, La, Ce και Hf στις σκόνες των δρόμων (ολικό δείγμα) ήταν 32.1, 5, 16.4, 40 and 0.9 μg g -1 ,αντίστοιχα. Απο την άλλη πλευρά, οι συγκεντρώσεις των μελετούμενων στοιχείων στο μαγνητικό κλάσμα ήταν σχετικά αυξημένες και ο λόγος εμπλουτισμού που προκύπτει από το λόγο των συγκεντρώσεων στο μαγνητικό και το μη- μαγνητικό κλάσμα κυμαίνεται μεταξύ 1.9 (Ce) και 7.9 (Nb). Οι συντελεστές συσχέτισης μεταξύ των στοιχείων στο μαγνητικό κλάσμα υπέδειξαν 3 ομάδες στοιχείων με κοινή προέλευση: α) Zr-Hf-Cr-Cu-Mo-Sn-Sb, β) Nb-Ni-Cu-Mo-Sn και γ) La-Ce. Η σημαντική συσχέτιση των Zr, Hf και Nb με τα στοιχεία Cu, Sb, Sn και Mo που κυριαρχούν σε εκπομπές σωματιδιών από την φθορά των φρένων, αποδεικνύει ότι η παρουσία των σπάνιων αυτών στοιχείων στο αστικό περιβάλλον σχετίζεται άμεσα με 2101 την κυκλοφορία των αυτοκινήτων και έχουν άμεση σχέση με τα εκπεμπόμενα από την κυκλοφορία των αυτοκίνητων σιδηρομαγνητικά σωματίδια.
(EL)
In the present study, the presence and the elemental contents of some rare elements such as zirconium (Zr), niobium (Nb), lanthanum (La), cerium (Ce) and hafnium (Hf) in different fractions (bulk samples, non-magnetic fraction NMF and magnetic fractionMF) of road dusts from the city of Thessaloniki, were nvestigated. The mean Zr, Nb, La, Ce and Nb concentrations in the bulk road dust samples were 32.1, 5, 16.4, 40 and 0.9 μg g-1 ,αντίστοιχα.. On the other hand, the studied rare elements concentrations in magnetic fractions (MFs) were enriched and the enrichment ratios, defined as the concentration ratio of metals in MFs and NMFs, ranged between 1.9 (Ce) and 7.9 (Nb). Pearson’s correlation coefficients in the MFs indicated 3 groups of elements originating from common source: a) Zr-Hf-Cr-Cu-Mo-Sn-Sb, b) Nb-Ni-Cu-Mo-Sn and c) La-Ce. The significant correlations of the Zr, Hf and Nb with elements such as Cu, Sb, Sn and Mo which are characteristic of brake wear emissions indicated that the emission of these elements in the urban environment can also be attributed to vehicular traffic as they are highly associated with traffic emitted ferrimagnetic particles.
(EN)