Αρχικά, στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται η "διαθεσιμότητα" (availability) των δορυφορικών πολυφασματικών εικόνων, από την εποχή της εκτόξευσης των πρώτων δορυφόρων ανίχνευσης των φυσικών διαθεσίμων (Earth Resources Satellites), δηλαδή των δορυφόρων της σειράς LANDSAT (μέσης χωρικής διακριτικής ικανότητας 80m), μέχρι την εκτόξευση του δορυφόρου QuickBird (2001), με πολύ υψηλή χωρική διακριτική ικανότητα (60cm). Στη συνέχεια, αναφέρονται παραδείγματα οπτικής και ψηφιακής ανάλυσης δορυφορικών εικόνων της σειράς LANDSAT, SPOT, 1RS, TERRA και QuickBird, από εργασίες που εκπονήθηκαν την τελευταία 20ετία στον Τομέα φυσικής και Περιβαλλοντικής Γεωγραφίας του Τμήματος Γεωλογίας του Α.Π.Θ. Οι παραπάνω αναλύσεις των πολυφασματικών δορυφορικών εικόνων αναφέρονται μόνον στις εργασίες γεωμορφολογικού-γεωλογικού περιεχομένου σε διάφορες περιοχές του Ελληνικού Χώρου. Συγκεκριμένα, αναφέρονται εργασίες με αντικείμενο τον εντοπισμό και χαρτογράφηση κατολισθήσεων σε περιοχές της Μακεδονίας και της Ηπείρου, τον εντοπισμό και ταξινόμηση γεωμορφολογικών ενοτήτων στην Πελοπόννησο, τη Θράκη, τη Σαντορίνη και τη Μακεδονία, καθώς και την ανάλυση υδρογραφικών δικτύων στην Κεντρική Μακεδονία, με έμφαση στον εντοπισμό περιοχών όπου απαντούν φαινόμενα έντονης διάβρωσης. Αφορμή για την παρουσίαση αυτής της εργασίας επισκόπησης (review paper), είναι η σημερινή χρήση των Ψηφιακών Μοντέλων Ανάγλυφου (DEM) ακριβείας 10-30m, προερχομένων από τη διαστημική αποστολή SRTM (Shuttle Radar Topography Mission/2000) και η συμβολή τους, μαζί με τις προαναφερθείσες δορυφορικές εικόνες υψηλής χωρικής διακριτικής ικανότητας (από τους δορυφόρους TERRA, QuickBird κ.α.), στην τρισδιάστατη απεικόνιση του ανάγλυφου. Συγκεκριμένα, η δημιουργία τρισδιάστατων δορυφορικών εικόνων θα βοηθήσει τους γεωεπιστήμονες και ιδιαίτερα τους γεωμορφολόγους, ώστε να μελετήσουν σήμερα το ανάγλυφο της Γης και τις διαχρονικές μεταβολές του, πιο γρήγορα, με μεγαλύτερη ακρίβεια και με μικρότερο κόστος απ' ό,τι γινόταν την τελευταία εικοσαετία με τις αεροφωτογραφίες και τις δισδιάστατες δορυφορικές εικόνες.
(EL)
This paper describes initially the availability of multispectral satellite images, from the launch of the first Earth Resources Satellites (Landsat series), with medium resolution capabilities (80m), to the launch of the contemporary satellites (QuickBird, 2001), with very high resolution capabilities (60cm). It reviews researches, concerning the visual and digital image analyses of the LANDSAT series, SPOT, 1RS, TERRA and QuickBird satellite images that have been carried out during the last 20 years in the Department of Physical and Environmental Geography, School of Geology, Aristotle University of Thessaloniki. These researches are of geomorphological-geological interest and involve applications in various areas of Greece. In particular, practical examples are provided, concerning the detection and delineation of landslides in Macedonia and Epirus Provinces, the detection and classification of geomorphological units (land systems) in Peloponnesos, Thrace, Macedonia and Santorini areas and the analysis of drainage network in Central Macedonia Province with emphasis in the delineation of severe erosional phenomena. Reason for this review paper, is the contemporary use of Digital Elevation Models (DEMs) with 10-30 m accuracy, from the Shuttle Radar Topography Mission (SRTM / 2000) and their contribution, along with the high resolution satellite images, (from TERRA, QuickBird, etc), in the 3-D visualization of the Earths' relief. In particular, the use of 3-D satellite images will assist geoscientists and especially geomorphologists, to study the Earths' relief and its' evolution, more quickly, with better accuracy and at lower cost, compared with aerial photographs and 2-D satellite images, which have been used during the last 20 years.
(EN)