Το βίωμα της παιδικής εργασίας στους Μικρασιάτες πρόσφυγες της Θεσσαλονίκης(1922-1930)
(EL)
Αδαμοπούλου, Μαρία
aegean
Η παιδική εργασία είναι ένας κλάδος της ιστορίας της εργασίας, ο οποίος επικεντρώθηκε κυρίως στη βρετανική περίπτωση την εποχή της Βιομηχανικής Επανάστασης και στις εργατικές συνοικίες των αρχών του 20ου αιώνα. Στην ελληνική
περίπτωση κεφαλαιώδες παραμένει το έργο του Μιχάλη Ρηγίνου για τις μορφές παιδικής
εργασίας, ωστόσο δεν υπάρχει κάποια μονογραφία για την πιο προφανή ομάδα που ωθήθηκε στην παιδική εργασία, τους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής.Σχετικά με το 1922 η ιστοριογραφία επικεντρώθηκε κυρίως στο λαογραφικό απόθεμα του οποίου ήταν φορείς οι πρόσφυγες ή στον οικονομική, πολιτική και πολιτιστική τους συμβολή στη νέα πατρίδα.Στην παρούσα μελέτη πρωτεύουσα θεωρήθηκε η εμπειρία των ίδιων των προσφύγων και προκρίθηκε η χρήση προφορικών μαρτυριών προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στην Θεσσαλονίκη και απασχολήθηκαν στους τομείς της βιομηχανίας, της βιοτεχνίας, αλλά και της άτυπης οικονομίας. Τα ζητούμενα είναι κυρίως δυο: α)πώς διαμορφώθηκαν οι οικογενειακές στρατηγικές σε σχέση με την
παιδική εργασία (σχέσεις ιεραρχίας, εκπαίδευση, έμφυλοι ρόλοι) και β) πώς διαμορφώθηκε η υποκειμενικότητα των αφηγητών με άξονα την εμπειρία της παιδικής
εργασίας. Οι πρωτογενείς πηγές που χρησιμοποιήθηκαν είναι συνεντεύξεις του Ιστορικού Αρχείου Προσφυγικού Ελληνισμού του Δήμου Καλαμαριάς που διεξήχθησαν μεταξύ 1995 και 2001.Το χρονικό όριο της μελέτης ξεκινά όπως είναι εύλογο με την πρώτη άφιξη των προσφύγων στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 1922 και εκτείνεται έως το 1930. Η επιλογή της
χρονολογίας αυτής ως ορίου της μελέτης μας έγινε για δύο ταυτόσημους ουσιαστικά λόγους. Πρώτον, επειδή τη χρονιά αυτή η ΕΑΠ διαλύθηκε και το έργο της αποκατάστασης θεωρούμενο σχεδόν περατωθέν πέρασε στη δικαιοδοσία του
ελληνικού κράτους και δεύτερον επειδή το 1930 τέθηκε η ταφόπλακα στις ελπίδες των προσφύγων για επιστροφή στις εστίες τους με τον συμψηφισμό των περιουσιών
που ορίστηκε με τη Σύμβαση της Άγκυρας.
