Με την παρούσα εργασία παρουσιάζουμε μια πρόταση ανάλυσης της διδακτικής διάστασης σχολικών εγχειριδίων. Η πρόταση αυτή συνιστά μια νέα μέθοδο έρευνας πάνω στα σχολικά εγχειρίδια, την οποίαν ονομάσαμε Γεωμετρική Διδακτική Ανάλυση (Geometric Didactic Analysis – Ge.Di.An.). Με τον όρο «διδακτική ανάλυση» αναφερόμαστε σε δύο πτυχές έρευνας: α. πρώτον, στη διερεύνηση της διδακτικής καταλληλότητας ενός σχολικού εγχειριδίου. β. στη σχέση που διαμορφώνεται ανάμεσα στα περιεχόμενα και στον τρόπο με τον οποίο τα περιεχόμενα αυτά προσφέρονται κατά τη διδασκαλία. Η έρευνά μας χρησιμοποιεί ως μονάδες ανάλυσης όλα τα μέσα ελέγχου της μάθησης, όπως π.χ. ερωτήσεις, εργασίες κτλ. Το καινοτόμο στοιχείο της μεθόδου έγκειται, στο ότι συνδέει γνωστές ταξινομίες, που αναπτύχθηκαν στον χώρο της Διδακτικής, με μεθόδους Πολυμεταβλητής Στατιστικής Ανάλυσης, και ως εκ τούτου, εξάγει ομαδοποιήσεις ποιοτικών χαρακτηριστικών με διδακτικό ενδιαφέρον. Στην ανά χείρας εργασία εφαρμόζουμε τη Γεωμετρική Διδακτική Ανάλυση στις τέσσερις διδακτικές ενότητες που υπάρχουν στο Β’ κεφάλαιο του βιβλίου μαθητή, για το Μάθημα των Θρησκευτικών της Α’ Γυμνασίου στην Ελλάδα. Τα αποτελέσματα της έρευνάς μας, μας οδηγούν στο συμπέρασμα, ότι ορισμένες διδακτικές επιλογές στις οποίες προέβησαν οι συγγραφείς των υπό εξέταση διδακτικών ενοτήτων, παρουσιάζουν ερωτηματικά και προβλήματα. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αναθεωρηθούν.
(EL)
In this study we present a proposal for the didactic analysis of school textbooks. This proposal constitutes a new method of School Textbooks Research, which we named Geometric Didactic Analysis (Ge.Di.An.). The term "didactic analysis" relates to the following aspects: a. First, the examination of a textbook's didactic suitability. b. Second, the relationship between textbook context and its didactics. In this work, units of analysis are all learning assessment tools, such as questions, skills, activities, etc. The innovative element of the method lies in the connection of known taxonomies developed in the field of Didactics to Multivariate Statistical Analysis methods, depicting groupings of qualitative characteristics with didactic interest.We applied Geometric Didactic Analysis on four teaching units of the first grade Religious Education student's book. The results lead to the conclusion, that some didactic choices made by the authors of the analyzed teaching units show didactic uncertainties and weaknesses; therefore, ought to be reviewed.
(EN)
Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών/Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
