Η σοβαρή ιατρογενής υπογλυκαιμία χρήζουσα ιατρικής βοήθειας σχετίζεται με ταυτόχρονη παράταση του διαστήματος QTc.
Εισαγωγή και σκοπός: Η υπογλυκαιμία προκαλεί προ-αρρυθμικές αλλαγές, κυρίως μέσω της παράτασης του QT, δύναται να οδηγήσει σε αιφνίδιο θάνατο. Στην παρούσα, διερευνούμε τη σχέση μεταξύ σοβαρών υπογλυκαιμικών συμβάντων που χρήζουν ιατρικής βοήθειας και του διαστήματος QTc σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη.
Υλικό και μέθοδοι: Εννέα ελληνικές κλινικές συμμετείχαν σε μια προοπτική μελέτη της ιατρογενούς υπογλυκαιμίας στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ). Σύμφωνα με το πρωτόκολλό μας, ένα ΗΚΓ 12 απαγωγών ελήφθη ταυτόχρονα ή αμέσως μετά τη διαχείριση της υπογλυκαιμίας. Τα ΗΚΓ των ασθενών συγκρίθηκαν με μια αντίστοιχη ομάδα ελέγχου κατά την ίδια χρονική περίοδο. Τα διαστήματα QT και RR μετρήθηκαν τυφλά από δύο καρδιολόγους. Το QTc υπολογίστηκε σύμφωνα με τον τύπο Bazett. Αποκλείστηκαν ασθενείς υπό φαρμακευτική αγωγή που δύναται να επηρεάζοει το QTc, όπως και εκείνοι με υποκαλιαιμία.
Αποτελέσματα: Αναλύθηκαν 154 ΗΚΓ από ασθενείς με υπογλυκαιμία και συγκρίθηκαν με 95 μάρτυρες ομογενοποιημένους ως προς το φύλο και την ηλικία. Το μέσο διάστημα QTc σε ασθενείς με υπογλυκαιμία ήταν 441,9 (48,2) msec έναντι 401,0 (29,6) msec στην ομάδα ελέγχου, μια διαφορά υψηλής στατιστικής σημασίας (p <0,001). Ένα σημαντικά υψηλότερο ποσοστό ασθενών με υπογλυκαιμία είχε ένα ασυνήθιστα παρατεταμένο QTc (≥440msec) σε σύγκριση με τους μάρτυρες (49,4% έναντι 11,6%, p <0,001). Μεταξύ των ασθενών με υπογλυκαιμία, υπήρχε στατιστικά σημαντική αρνητική συσχέτιση μεταξύ του μήκους του διαστήματος QTc και της γλυκόζης στο πλάσμα κατά την παρουσίαση (r: -0,183, p = 0,02). Η ποιοτική αξιολόγηση των ΗΚΓ δεν αποκάλυψε σημαντικές ταχυαρρυθμικές διαταραχές σε ασθενείς ή σε μάρτυρες. Υπήρχε ένας ασθενής με υπογλυκαιμία ,που παρουσίαζε κολποκοιλιακό αποκλεισμό τρίτου βαθμού, καθώς και 16 ΗΚΓ από ασθενείς με υπογλυκαιμία με τουλάχιστον μία έκτακτη κοιλιακή συστολή έναντι μόνο δύο στους μάρτυρες.
Συμπέρασμα: Σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, η σοβαρή ιατρογενής υπογλυκαιμία που χρήζει ιατρικής βοήθειας σχετίζεται τόσο στατιστικά όσο και κλινικά με σημαντική παράταση του διαστήματος QTc.
(EL)
Background and aims:
Hypoglycemia induces pre-arrhythmic changes, mainly by QT prolongation, possibly leading to sudden death. Herein, we explore the association between severe hypoglycemic events requiring medical assistance and the QTc interval in patients with diabetes.
Materials and methods:
Nine Greek clinics participated in a prospective survey of iatrogenic hypoglycemia at the emergency departments. According to our protocol, a 12-lead ECG was obtained simultaneously or immediately after the management of hypoglycemia. The patients’ ECGs were compared to a matched control group during the same time period. QT and RR intervals were measured blindly by two cardiologists. QTc was calculated according to the Bazett formula. Patients under medication affecting QTc and those with hypokalemia were excluded.
Results:
154 ECGs from hypoglycemic patients were analyzed and compared to 95 sex and age matched controls. The mean QTc interval in patients with hypoglycaemia was 441.9 (48.2) msec vs. 401.0 (29.6) msec in the control group, a difference of high statistical significance (p<0.001). A significantly higher proportion of hypoglycemic patients had an abnormally prolonged QTc (≥440msec) compared to controls (49.4% vs. 11.6%, p<0.001). Among patients with hypoglycaemia, there was a statistically significant negative correlation between QTc interval length and plasma glucose at presentation (r: -0.183, p=0.02). Qualitative assessment of the ECGs did not reveal any major tachyarrhythmic disorders in either patients or controls. There was one hypoglycaemic patient presenting with third degree atrioventricular block, as well 16 ECGs from hypoglycaemic patients with at least one ventricular premature beat versus only two in controls.
Conclusion:
In patients with diabetes, severe iatrogenic hypoglycemia requiring medical assistance is associated with a both statistically and clinically significant prolongation of the QTc interval.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
