Δεν υπάρχει πλέον περιβάλλον, το οποίο η ανθρώπινη δραστηριότητα δεν μπορεί να επηρεάσει. Ο χώρος στον οποίο δραστηριοποιείται ο άνθρωπος, χαρακτηρίζεται από τη μεταβολή του, από κάτι που έμοιαζε με φύση, σε κάτι που αξιοποιείται, άμεσα ή έμμεσα, για τη συνέχιση της ζωής.
Στην Ελλάδα, ένα κράτος στο οποίο από την αφετηρία του η οικονομία βασίστηκε στον πρωτογενή τομέα, η εξημέρωση της φύσης της προβιομηχανικής περιόδου εκφράστηκε με διάφορους τρόπους. Η αγροτική παραγωγή, κύριο όχημα της ανάπτυξης, την καθόρισε και εκκίνησε τις μεταβολές του χώρου.
Η κορινθιακή σταφίδα αποτέλεσε έναν από τους στυλοβάτες της αγροτικής παραγωγής, ένα εξαγωγικό προϊόν, στο οποίο το κράτος, αλλά και όλα τα κοινωνικά στρώματα έδωσαν ιδιαίτερα μεγάλο βάρος. Για τις ανάγκες της αξιοποίησης του προϊόντος και την κερδοφορία, ήταν απαραίτητο να πραγματοποιηθούν μια σειρά από υποδομές που εξυπηρέτησαν την παραγωγή και το εμπόριό του στις περιοχές που το παρήγαγαν. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η βορειοδυτική Πελοπόννησος, ένα από τα ήδη ανεπτυγμένα τμήματα του νεοσύστατου κράτους αλλά και από τα λίγα εδάφη του, ήταν η περιοχή όπου δημιουργήθηκαν όλες αυτές οι υποδομές, οι οποίες λειτούργησαν ενισχυτικά προς τη διεύρυνση του επικερδούς χαρακτήρα της σταφιδοπαραγωγής.
Στην ερευνητική εργασία παρουσιάζεται πως αυτή η σημαντική οικονομική δραστηριότητα λειτούργησε ως καταλύτης για την παραγωγή του χώρου, σε επίπεδο πόλης και υπαίθρου. Ειδικά εξετάζεται πως τα οδικά, σιδηροδρομικά και θαλάσσια δίκτυα, οι υποδομές που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την παραγωγή του προϊόντος, αλλά και υποδομές που απορρέουν από την αξιοποίηση των κερδών από την εξαγωγή του, τοποθετήθηκαν στον χώρο και εν τέλει τον μετέβαλλαν.
(EL)
There is no longer an environment untouched from human activity. The space in which people act is characterized by its alteration, from something that looked natural, to something that is used directly or indirectly in the continuation of life.
In Greek state where from the beginning the economy was based on the primary sector, the domestication of the nature of the pre-industrial period was expressed in various ways. Agricultural production, the main vehicle of development, defined it and initiated the various spatial changes.
One of the pillars of agricultural production was the Corinthian raisin, an export product, to which the state and all social strata gave a lot of weight. For the sake of product utilization and profitability, it was necessary to carry out a series of infrastructures that served its production and trade in the production areas. In such a way, the northwestern Peloponnese, which was one of the already developed parts of the newly formed state but also one of its few territories, was the area where all these infrastructures, which enhanched the expansion of the profitable nature of raisin production, would be placed.
The research thesis illustrates how this important economic activity acted as a catalyst to produce space, both urban and rural. Especially it examines how the road, rail and maritime networks, other infrastructure directly or indirectly related to the production, but also infrastructure resulting from the exploitation of the export profits, were placed on the territory, and eventually altered it.
(EN)
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
